Piano Tips : สอนการวางมือเล่นเปียโน
หลายคนที่เริ่มเล่นเปียโน หรือกำลังเรียนเปียโนอาจมุ่งมั่นสนใจในเรื่องของโน้ต, จังหวะ หรือจดจ่อที่จะจำคอร์ด เพื่อจะเล่นเพลงที่ต้องการ หรือสำหรับบางคนที่พยายามฝึกซ้อมอย่างจริงจัง เพราะมีเป้าหมายในการสอบหรือเรียน…
พวกเราอาจลืม… เรื่องแรกของการเล่นเปียโนที่สำคัญ นั่นก็คือ “การวางมือ ”
การวางมือ หรือ Hands Position นั้นคือการจัดตำวางตำแหน่งมือให้เหมาะสมเพื่อให้ง่ายและสบายที่สุดสำหรับการเล่น ซึ่งไม่ได้เกี่ยวกับ มือ ของผู้เล่นเพียงอย่างเดียวแต่จะไล่ตั้งแต่ ปลายนิ้ว ไปจนถึง หัวไหล่ กันเลย เพราะทุกส่วนนั้นเชื่อมต่อกันทั้งหมดนั่นเอง
นิ้ว : มาเริ่มกันจากส่วนแรกที่สำคัญและมีผลต่อเสียงมากที่สุด นั่นก็คือ… “ นิ้ว ”
ปลายนิ้วเป็นส่วนเดียวที่สัมผัสกับ “คีย์เปียโน” เพราะฉะนั้นนิ้วจะเป็นสื่อกลางที่จะถ่ายทอดพลัง และอารมณ์ทุกอย่างที่เราเล่นที่เรารู้สึกออกไปเพื่อสื่อสารกับผู้ฟัง ฉะนั้นเรามาลองจัดรูปนิ้วกันซะหน่อยดีกว่า
เราสามารถจัดรูปนิ้วได้ง่ายโดยลองหาลูกบอลเล็กๆ ที่มือเดียวสามารถกำได้ครึ่งลูก (หรือกำมืออีกข้างมาเพื่อใช้แทนลูกบอลก็ได้นะครับ) นำมือข้างนึงวางลงบนลูกบอลแบบหลวมๆ แต่ยังสามารถจับได้ไม่ตกพื้น พอได้แล้วให้นำลูกบอลออกแล้วนำมือนั้นวางลงบน “คีย์เปียโน” ทันที นี่แหละ!! คือการวางมือที่ถูกต้องล่ะครับ
ข้อมือ : บางคนอาจจะเคยชินกับการใช้มือในการกด Keyboard เพื่อเปิด อัลติ กันอย่างเมามันส์ในแบบเกมส์เมอร์ แต่เดี๋ยวก่อนนะครับ นี่คือ Keyboard Piano ข้อมือเวลาเล่นเปียโนไม่ควรยกสูงจนนูนขึ้นหรือกดต่ำลงจนเป็นหลุมลงไปนะครับ
การวางข้อมือที่เหมาะสมที่สุดควรให้อยู่ในระนาบเดียวกันกับแขนและมือเพื่อที่จะได้ไม่เกิดอาการเกร็งและเมื่อยในระหว่างเล่น เกมส์…เอ้ยยย…เปียโนสิ!!!
แขน : คือส่วนที่สำคัญที่จะทำให้เราไม่ “รู้สึกเกร็ง” หรือ “เผลอยกไหล่” ในระหว่างเล่น แขนต้องเป็นเส้นขนานกับพื้นโดยไม่เฉียงขึ้น หรือลง เวลาเรานั่งหน้าเปียโนลองเช็คดูนะครับ ถ้ามันเฉียงขึ้นก็แสดงว่าเรานั่งต่ำไป หรือเฉียงลงก็แปลว่าเรานั่งสูงเกินไป หากพบให้แก้โดยการปรับระดับเก้าอี้ให้เหมาะสม จนแขนเรานั้นขนานกับพื้นนะ แต่! อย่าเผลอยกไหล่ระหว่างปรับระดับแขนเอาซะล่ะ
ข้อศอก : บางคนชอบกางแขนคล้ายจะบิน บางคนก็บีบข้อศอกแนบชิดลำตัวเหมือนคนข้างจะได้กลิ่นเต่า แต่ผมจะบอกว่า “ข้อศอก” นั้นควรอยู่ในตำแหน่งที่สบาย… โดยไม่ฉีกกว้าง หรือบีบเกร็งจนเกินไปก็ใช้ได้แล้วครับ
หัวไหล่ : เรามาถึงส่วนสุดท้ายซึ่งเป็นจุดที่หลายๆคนบ่นว่าเมื่อยเวลาเล่นเปียโน ซึ่งอาการเมื่อยล้าส่วนมากจะมาจากหัวไหล่นั่นเอง เรามาเริ่มดูตัวเองได้อย่างง่ายโดยสังเกตว่าก่อน หรือระหว่างเล่นนั้นเรามีอาการ “ยกไหล่” หรือ “ห่อไหล่” หรือเปล่า!?
ถ้าพบว่าตัวเองนั้นมีพฤติกรรมดังกล่าวนั้นให้รีบแก้ไข! ให้หัวไหล่เรากลับมาอยู่ใน “ตำแหน่งปกติ” …แล้วระดับตำแหน่งที่เหมาะสมอยู่ที่ไหนล่ะ!?
ให้ทุกคนลองทำแบบนี้ดูนะครับ ลองยกไหล่และลองเกร็งให้สุด แล้วนับ 1…2…3…ในใจแล้วให้ผ่อนแรงให้ไหล่ตกกลับลงมาแรงๆ ณ ตำแหน่งนั้นที่เรารู้สึกผ่อนคลายนั่นแหละคือตำแหน่งของหัวไหล่ที่เหมาะสมที่สุดสำหรับเรา
จะสังเกตได้ว่าไม่ใช่แค่ส่วนมืออย่างเดียวที่ต้องระวังในการเล่นเปียโน แต่ทุกๆส่วนล้วนมีความสำคัญตั้งแต่ นิ้ว จนถึง หัวไหล่ หากสามารถจัดระเบียบร่างกายตัวเองได้เช่นนี้แล้ว จะสามารถลดอาการล้า หรือปวดเมื่อยไปได้เยอะเลยนะครับ
แน่นอนครับว่าทั้งหมดนี้มีอยู่ในตำราแต่ผมนำมาเล่าและเรียบเรียงจากประสบการณ์จริงจากการพบปะคนเล่นดนตรี ไม่ว่าจะเป็นเด็ก, วัยรุ่น, คนทำงาน, หรือผู้ใหญ่ ซึ่งต่างเรียนและมีเป้าหมายในการเล่นที่แตกต่างกันไป
“แต่สิ่งที่มีเหมือนกันคือความสนุกระหว่างที่เล่นเปียโน”
ผมจึงหวังว่าเรื่องเล่านี้จะเป็นประโยชน์สำหรับนักเล่นหลายๆคนที่เข้ามาอ่านและนำไปใช้ ซึ่งนอกจาก “เทคนิคการวางมือ” แล้วยังมี Posture หรือ “ท่าทางการเล่น” ที่จำเป็นในการเล่นเปียโน ซึ่งผมจะมาเล่าให้ฟังในตอนต่อๆไปนะครับ :)